Aopa Hellas

Η Ελλάδα, όσον αφορά τους αεροπόρους, δεν είναι μόνο οι όμορφες παραλίες, τα καλοκαιρινά θέρετρα και το θερμό ξηρό μεσογειακό κλίμα. Η μορφολογία της χώρας, με ορεινούς όγκους που περιβάλλονται από θάλασσα και οι λιγοστές πεδινές περιοχές, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για εύκολες προσεγγίσεις χωρίς ιδιαιτερότητες.

Ηπειρωτική χώρα

Από την Μακεδονία στα βόρεια μέχρι την Κρήτη στα νότια, υπάρχουν πολλά αεροδρόμια που περιβάλλονται από απόκρημνα βουνά, τα οποία απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή εξαιτίας των ανέμων που προκύπτουν κατά την διάρκεια της απογείωσης και της προσέγγισης για προσγείωση.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα: τα Ιωάννινα LGIO, η Καστοριά LGKA, η Καλαμάτα LGKL, η Κοζάνη LGKZ, η Τρίπολη LGTP και η Σπάρτη LGSP.

Σε κάποια από αυτά τα αεροδρόμια, υπάρχουν παρακείμενες λίμνες, οι οποίες είναι και οι μόνες πεδινές επιφάνειες στην περιοχή.

Νησιωτική χώρα

Στα νησιά, η κατάσταση είναι πιο δύσκολη. Στο Αιγαίο Πέλαγος και στο Ιόνιο Πέλαγος θα βρείτε δεκάδες νησιά που μπορείτε να επισκεφθείτε. Αν και δεν διαθέτουν όλα τα νησιά αεροδρόμιο, ειδικά σε κάποια απομακρυσμένα νησιά, υπάρχουν κοντινά αεροδρόμια σε παρακείμενα νησιά, τα οποία επισκέπτεστε αναγκαστικά με θαλάσσια σύνδεση.

Οι ισχυροί βόρειοι άνεμοι στο Αιγαίο, ιδιαίτερα τα καλοκαίρια, κάνουν τις προσεγγίσεις αρκετά επικίνδυνες με αναταράξεις, καθώς από την ανοιχτή θάλασσα προσεγγίζεται ο διάδρομος κοντά σε απότομο ανάγλυφο εδάφους, δίπλα σε κάποιο βουνό, με την κατεύθυνση του ανέμου να μην έχει πάντα ευνοϊκό προσανατολισμό.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα: Τα Μέγαρα LGMG, η Σάμος LGSM, η Κέρκυρα LGKR, η Μύκονος LGMK, η Σαντορίνη LGSR, η Μυτιλήνη LGMT, η Χίος LGHI, η Λέρος LGLR, η Ικαρία LGIK, η Αστυπάλαια LGPL, η Κάλυμνος LGKY, τα Χανιά LGSA, το Ηράκλειο LGIR, τα Κύθηρα LGKC, η Σκύρος LGSY, η Σύρος LGSO, η Κάρπαθος LGKP, η Ρόδος LGRP και το Καστελόριζο LGKJ.

Μορφολογία Εδάφους

Το ανάγλυφο της χώρας, με βουνά που ξεκινούν σε μικρή απόσταση από τις ακτές και φτάνουν σε μεγάλα ύψη, δεν αφήνει πολύ χώρο για τα αεροδρόμια και μια εύκολη προσέγγισή τους. Αυτή η μορφολογία δημιουργεί δύσκολες συνθήκες για τους πιλότους που πετούν από μικρά Jet μέχρι και εμβολοφόρα αεροσκάφη.

Ιδιαίτερα δύσκολοι είναι οι διάδρομοι 09 της Σάμου LGSM, 16 της Μυκόνου LGMK, 32 της Λέρου LGLE, της Σητείας LGST και του Ηρακλείου LGIR, με διατμητικούς ανέμους, με ορεινούς όγκους και αναταράξεις.

Στην Κέρκυρα LGKR, ο διάδρομος 16/34 είναι κατασκευασμένος σε επιχωματώσεις πάνω στη λιμνοθάλασσα, με προσανατολισμό προς ένα βουνό στα 7nm βόρεια. Η προσέγγιση στον 16 γίνεται με κλειστό κύκλο βόρεια του αεροδρομίου λόγω του ορεινού όγκου και η προσέγγιση στον 34 γίνεται κοντά σε ένα βουνό δυτικά του, ενώ στην τελική φάση προσέγγισης υπάρχει λόφος ανατολικά δίπλα στο διάδρομο 34.

Το διεθνές αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος LGAV βρίσκεται στα ανατολικά της Αθήνας και του Υμηττού με δυο CATII ILS διαδρόμους μήκους 4.000m. Ο προσανατολισμός τους είναι ο κατάλληλος για τους ανέμους της περιοχής αλλά τα περιβάλλοντα όρη, Υμηττός και Πεντέλη δυτικά, προκαλούν και αυτά αναταράξεις. Ένα από τα φαινόμενα που παρατηρήθηκαν από τους πρώτους μήνες λειτουργίας του αεροδρομίου, ήταν η αλλαγή κατεύθυνσης του ανέμου, από νότια. Με βορειοανατολικούς ανέμους ο Υμηττός, δυτικά του αεροδρομίου, προκαλεί τοπικούς νοτιοανατολικούς ανέμους στην περιοχή της Βάρκιζας. Στην αρχή της προσέγγισης των διαδρόμων 03, οι πιλότοι συχνά βιώνουν ούριο (νοτιοδυτικό) άνεμο σε αυτήν την περιοχή, ο οποίος στην τελική προσέγγιση των διαδρόμων 03 αλλάζει πάλι σε βοριά. Η προσέγγιση με ραντάρ από τον βορρά για τους διαδρόμους 21L & R, φέρνει τα αεροσκάφη κοντά σε αποκρυμνα όρη της Εύβοιας στα βορειοανατολικά και στην οροσειρά του Διονύσου στα βορειοδυτικά. Οι προσεγγίσεις αυτές είναι ασφαλείς στα ίχνη που εκτελούνται αλλα οι αναταράξεις από τους ορεινούς όγκους Πεντέλης και Εύβοιας είναι συχνό φαινόμενο.

Η Σάμος LGSM, διαθέτει ένα από τα πιο επικίνδυνα ανάγλυφα εδάφους σε τρία τεταρτημόρια γύρω από το αεροδρόμιο, αφήνοντας πολύ λίγες επιλογές για επανακύκλωση. Το δεξί βασικό σκέλους του διαδρόμου 09 είναι το πιο σύνηθες και εκεί ο άνεμος είναι πάντα κάθετος διατμητικός με αναταράξεις στην προσέγγιση από τον βορρά. Απόκρημνα βουνά στα δυτικά και βόρεια, αφήνουν έναν μόνο τομέα προσέγγισης διαθέσιμο, από τα νότια, καθώς ο ανατολικός τομέας του δεν είναι Ελληνικός Εναέριος Χώρος.

Η Ρόδος LGRP, αντιμετωπίζει το ίδιο πρόβλημα με τους νοτιοδυτικούς ανέμους και τον ορεινό όγκο νότια του αεροδρομίου. Το ανάγλυφο στην τελική προσέγγιση του 07 δημιουργεί ισχυρές αναταράξεις τις ημέρες με ανέμους από νότια.

Η Σκιάθος LGSK έχει τον διάδρομό της 01/19 ανάμεσα σε δυο απόκρημνους ορεινούς όγκους δυτικά & ανατολικά, και τα δύο άκρα του διαδρόμου βόρεια και νότια καταλήγουν λίγα μέτρα από τη Θάλασσα.

Το πιο ακραίο παράδειγμα σε μορφολογία εδάφους αεροδρομίου στην Ελλάδα είναι το Καστελόριζο LGKJ. Με ένα διάδρομο προσγείωσης και πίστα στάθμευσης σκαμμένα (κυριολεκτικά) στο βουνό, έχει την πιο ακραία διαμόρφωση που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής από τους χειριστές αεροσκαφών. Ο διάδρομός του 13/31 είναι μικρός (800μ. μήκος) και από τις δύο άκρες του το ανάγλυφο του βράχου έχει κάθετη πτώση 150 μέτρων προς τη θάλασσα. Στην βόρεια πλευρά του αεροδρομίου ο ορεινός όγκος ανεβαίνει κάθετα 123 μ. από το ύψος του αεροδρομίου ακριβώς δίπλα στον διάδρομο. Τις ημέρες που πνέουν άνεμοι στην περιοχή ο «βράχος» του νησιού μέσα στον οποίο βρίσκεται το αεροδρόμιο προκαλεί αναταράξεις δευτερόλεπτα πριν την προσγείωση.

Καιρικές συνθήκες

Στην Ελλάδα, σπανίως θα συναντήσετε χαμηλή νέφωση με απαιτητικές ενόργανες προσεγγίσεις, με την εξαίρεση την Θεσσαλονίκη LGTS, Καστοριά LGKA, Κοζάνη LGKZ και των Ιωαννίνων LGIO που συχνά κλείνουν από ομίχλη λόγω του τοπικού μικροκλίματος. Οι μεγάλες μάζες νερού, το ορεινό ανάγλυφο νησιωτικών ορεινών όγκων και το μελτέμι του Αιγαίου πελάγους, προκαλούν τα καλοκαίρια ισχυρούς βόρειους ανέμους με αναταράξεις σε χαμηλά ύψη αλλά με καλές ορατότητες και χωρίς προβλήματα νέφωσης σε χαμηλά ύψη.

Σε αεροδρόμια με διάδρομους που δεν έχουν κατεύθυνση από βορρά προς νότο, προκύπτουν δυσκολίες με κάθετους ανέμους.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα: Τα Μέγαρα LGMG, η Μήλος LGML, η Σάμος LGSM, η Κάλυμνος LGKY, η Σητεία LGST, το Ηράκλειο LGIR και η Σούδα LGSA. Με την κατάλληλη εκπαίδευση και εξοικείωση οι χειριστές αεροσκαφών ανταπεξέρχονται στις απαιτήσεις τέτοιων περιπτώσεων.

Στο Ηράκλειο LGIR, πολλά αεροσκάφη αλλάζουν προορισμό λόγω των ισχυρών κάθετων ανέμων. Στη Σάμο LGSM, παρόλο που συνήθως πνέει βόρειος – βορειοδυτικός (ΒΒΔ) άνεμος, χρησιμοποιείται ο διάδρομος 09 για την προσγείωση (ούριος άνεμος και αναταράξεις) γιατί οι αναταράξεις στην τελική προσέγγιση του διαδρόμου 27 είναι απαγορευτικές, ακόμη και για μεσαίου μεγέθους αεροσκάφη (Turbpprop).

Γειτονικά FIR

Στο ανατολικό τμήμα του Αιγαίου Πελάγους, υπάρχουν πολλά νησιά που γειτνιάζουν άμεσα με τον Τουρκικό Εναέριο Χώρο (FIR). Όλες οι προσεγγίσεις-αναχωρήσεις από Αλεξανδρούπολη LGAL, Μυτιλήνη LGMT, Χίο LGHI, Σάμο LGSM, Λέρο LGLE, Κάλυμνο LGKY, Κω LGKO, Ρόδο LGRP και Καστελλόριζο LGKJ, πετούν ανατολικά των αυτών των αεροδρομίων κάτι που συχνά απαιτεί άμεση στροφή του αεροσκάφους αμέσως πριν την προσγείωση ή μετά την απογείωση.

AOPA Hellas